رژيم غذايي براي بچه‌هاي بيش فعال

گفتگو با دكتر سيدعلي كشاورز / متخصص تغذيه و رژيم‌درماني
«بچه شيطان» شايد اصطلاح مناسبي براي بچه‌هاي بيش‌فعال نباشد؛ بچه‌هايي که يک دقيقه يک جا بند نمي‌شوند، از ديوار راست بالا مي‌روند، مدام حرف مي‌زنند و نمي‌توانند جز موقع خواب آرام بگيرند. يعني بچه شيطان بالاخره يک ساعت‌هايي در شبانه‌روز مثلا براي بازي با کامپيوتر يا تماشاي کارتون، آرام مي‌نشيند ولي بچه‌هاي بيش‌فعال به معناي واقعي کلمه آرام و قرار ندارند. اگر شما هم در خانواده‌تان کودک بيش‌فعالي داريد، ديگر توصيف حالت‌هاي اين بچه‌ها چندان لازم نيست؛ چون حتما تا به حال تشخيص داده‌ايد که شيطنت بچه‌تان طبيعي نيست و بايد تحت درمان قرار بگيرد. علاوه بر درمان دارويي، کودکان بيش‌فعال با رعايت يک رژيم غذايي خاص مي‌توانند خيلي آرام‌تر و طبيعي‌تر شوند. اگر مي‌خواهيد بدانيد چه خوراکي‌هايي بيش‌فعالي فرزندتان را بيشتر مي‌کند و چه غذاهايي براي آرام کردن او بهترند، اين مقاله را بخوانيد...

آيا مي‌دانستيد كه علت اصلي بيش فعالي بعضي بچه‌ها هنوز کاملا مشخص نشده ولي اين اختلال بسيار شايع است و معمولا بين 10 تا 12درصد بچه‌ها را درگير مي‌کند؟ به علاوه، پسربچه‌ها3برابر دختربچه‌هادچار بيش‌فعالي مي‌شوند که علت آن هم هنوز معلوم نيست ولي چيزي که حقيقت دارد، اين است که بچه‌هاي بيش‌فعال نبايد مثل بچه‌هاي عادي هرچيزي را بخورند.

شيريني، ممنوع!

يک‌سري بايد و نبايدها در تغذيه اين بچه‌ها وجود دارند که اگر رعايت شوند، مي‌توانند در درمان آنها واقعا موثر عمل كنند. دکتر علي کشاورز، متخصص تغذيه و رژيم درماني مي‌گويد که به بچه بيش‌فعال‌تان تا حدامکان مواد قندي ندهيد: «بهتر است از هرجور شيريني، چه طبيعي و چه مصنوعي، پرهيز شود.» اگرچه سخت است که بچه‌هارا از خوردن شيريني و شکلات منع کرد ولي اگر بدانيد که شيريني آدرنالين خون کودکان بيش‌فعال را تا 10 برابر بيشتر مي‌کند و بين قند و رفتارهاي خشونت آميز بچه‌ها رابطه مستقيمي وجود دارد قطعا اين زحمت را به جان مي‌خريد و کودک بيش فعال‌تان را از خوردن شيريني‌ها منع مي‌کنيد. مورد ديگري که دکتر کشاورز به آن اشاره مي‌کند، ادويه‌جات هستند. به گفته دکتر کشاورز فلفل سياه و قرمز، دارچين، زيره وآويشن که به‌عنوان چاشني غذا استفاده مي‌شوند، محرک هستند و بيش‌فعالي بچه را تشديد مي‌کنند. پس اين ادويه‌ها را از غذاها حذف کنيد يا خيلي کمتر مورد استفاده قرار دهيد.

نوشابه گازدار، غدقن!

موادنگه دارنده و افزودني‌هايي مثل بنزات سديم که در غذاهاي آماده از قبيل سوسيس، کالباس وجود دارند در كنار ترکيبات فسفري نوشابه‌هاي گازدار براي بيش فعال‌ها بسيار محرک هستند بنابراين، دادن اين جور غذاها به بچه‌هاي بيش فعال به قول دکتر کشاورز در حکم فاجعه است! مواد کافئين‌دار مثل چاي، قهوه وکولا هم محرک‌اند و بايد از دادن اين مواد به کودکان مبتلا به اختلال بيش‌فعالي اجتناب کرد. گوشت قرمز و روغن‌هاي هيدروژنه هم خاصيت تحريک‌کنندگي دارند و بايد از رژيم غذايي اين کودکان حذف شوند. منظور از روغن‌هاي هيدروژنه همان روغن جامد يا اشباع شده است که براي سلامت همه افراد مضر است ولي روي کودکان بيش فعال تاثير منفي آني مي‌گذارد و با تحريک فعاليت مغزي آنها باعث کاهش تمرکزشان مي‌شود. علاوه بر اينها، بد نيست که مدتي غذاهاي آلرژن‌ را از رژيم غذايي فرزندتان حذف کنيد و نتيجه‌اش را ببينيد. موادي مثل بادام زميني، تخم‌مرغ، شكلات، پنير، گندم، ‌سويا، گيلاس، آلبالو، توت فرنگي،كشمش، هلو، آلو، پرتقال، بيسكوييت، سيب، توت، گوجه فرنگي، خيار، آدامس، سس، آب‌ليمو، كنسروها، مربا، ترشي‌ها و كمپوت‌ها. بعضي از متخصصان هم اعتقاد دارند که موادي مثل بادام، سيب، زردآلو، کشمش، هلو، آلو، پرتقال، توت، گوجه‌فرنگي و خيار حاوي ساليسيلات‌هاي طبيعي هستند و براي کودکان بيش فعال ضرر دارند. نمک معمولي يا همان نمک طعام هم به خاطر داشتن سديم محرک است، البته نمي‌گوييم نمک در غذاي بچه‌ها نريزيد ولي موقع خريد چيپس‌هاي شور و پفک بيشتر دقت كرده و سعي کنيد او را به خوردن غذاي کم‌نمک عادت دهيد تا هم بيش‌فعالي‌اش کمتر شود و هم با ايجاد يک عادت سالم و خوب، فشارخون متعادلش را تا آخر عمر بيمه کنيد.

ماهي، اينجا هم بهترين است!

اما اگر شما به ناچار يک سري خوراکي‌هارا از رژيم غذايي کودک بيش فعال‌تان حذف مي‌کنيد، نگران نباشيد چون مي‌توانيد غذاهاي ديگري را با خيال راحت جايگزين آنها کنيد.دکتر کشاورز به جاي گوشت قرمز، گوشت ماهي را توصيه مي‌کنند و تاکيد دارند که اگر کودک ماهي دوست داشته باشد، اين بهترين غذا براي او محسوب مي‌شود چون اين بچه‌ها معمولا کمبود اسيد‌هاي چرب مثل امگا3 و امگا6 دارند و ماهي به عنوان منبع غني آنها باعث ايجاد آرامش بيشتر در اين بچه‌ها مي‌شود. دکتر کشاورز مي‌گويد: «اگر کودکي ماهي دوست ندارد، مي‌توانيد با تجويز متخصص، مکمل‌هاي امگا3 را در قالب قرص، شربت و کپسول به او بدهيد.» در مورد شيريني‌ها هم اگرچه همه جور قندي محرک است ولي اگر اصرار داريد گاهي اوقات شيريني مختصري به فرزندتان بدهيد، استفاده از کمي عسل اشکالي ندارد. به جاي روغن‌هاي جامد و اشباع شده هم بهتر است از روغن‌هاي مايع استفاده کنيد: «غذاي اين بچه‌هارا با روغن کانولا، روغن زيتون، روغن هسته انگور و روغن دانه‌هاي گياهي مثل کتان طبخ کنيد. اين روغن‌هاحاوي امگا3 و امگا6 هستند و با ورود به ساختمان سلولي مغز، تحريکات عصبي را کاهش مي‌دهند.» خوردن صبحانه هم عامل مهمي در آرام نگه داشتن و کنترل بچه‌هاي بيش فعال است. دکتر کشاورز مي‌گويد: «مصرف به اندازه و متعادل لبنيات ( يعني شير و ماست) هم در اين وعده مي‌تواند آثار مثبتي را به همراه داشته و آرامش‌بخش باشد. بنابراين خوردن فرني تهيه شده با شير و عسل و يا ساندويچ مرغ و ماهي کم ادويه و کم چرب مي‌تواند گزينه خوبي براي شروع يک روز آرام باشد.»
منبع: http://www.salamat.ir
/خ